Friday, April 29, 2011

មួយ​ពាន់​មាន​មួយ​ រើស​អេតចាយ​សន្សំ​ឯកសារ http://www.postkhmer.com/index.php?option=com_content&view=article&id=56992:2011-04-29-04-31-37&catid=4:lifes

Friday, 29 April 2011 11:25​អត្ថបទត្រូវបានចុះផ្សាយក្នុងភ្នំពេញខ្មែរ

ភ្នំពេញ :
ក្នុង​សភាព​ស្លៀក​តែ​ក្រមា​មួយ​ចង្កេះ ដង​ខ្លួន​ទទេ​ដណ្ដប់​ខ្យល់ លោក​ ឈួន សម្បត្តិ វ័យ​៣១​ឆ្នាំ គឺ​ជា​អ្នក​រើស​អេតចាយ ប៉ុន្តែ​ចម្លែក​តែ​មួយ​គត់​ត្រង់​ថា ក្នុង​ចំណោម​អ្នក​រើស​អេត​ចាយ​រាប់​រយ​នាក់​ក្នុង​រាជធានី​ភ្នំពេញ។

ផ្ទះ​តូច​មួយ​ដែល​ពោរ​ពេញ​ទៅ​ដោយ​សម្ភារ​អេតចាយ​សំពីង​សំពោង​គ្រប់​ កន្លែង​ស្ទើរ​តែ​គ្មាន​ច្រក​ដើរ ជា​លំ​នៅ​ស្ថាន​ដ៏​មាន​សុភមង្គល​របស់​បង​ប្រុស​សម្បត្តិ ដែល​ស្ថិត​នៅ​ក្នុង​បរិវេណ​វត្ត​ប្រជុំ​សាគរ ហៅ​ វត្ត​ថ្មី​។ បង​ប្រុស​បាន​បង្ហើប​ថា នៅ​ក្នុង​ផ្ទះ​នេះ នៅ​សល់​តែ​មួយ​ប្រឡោះ​ប៉ុណ្ណោះ សម្រាប់​ដេក ពីព្រោះ​ក្នុង​ផ្ទះ​ត្រូវ​ពេញ​ដោយ​ឯកសារ​ដែល​គាត់​បាន​ប្រមូល​ពី​សំរាម​នៅ​ លើ​ដង​ផ្លូវ។​ អ្នក​ស្រី ឈឹម គាំ វ័យ​៦៣​ឆ្នាំ ត្រូវ​ជាម្ដាយ​បង​ប្រុស​សម្បត្តិ​បាន​មាន​ប្រសាសន៍​ថា គាត់​រស់​នៅ​ក្នុង​វត្ត​នេះ​យូរ​ណាស់​មក​ហើយ បើ​និយាយ​ទៅ​សង្ឃរាជ​អស់​ប្រាំ​ជំនាន់​ហើយ។

«ជីវិត​ជា​ការ​តស៊ូ!» នេះ​នៅ​តែ​ជា​ពាក្យ​មួយ​ឃ្លា​ដដែលៗ ដែល​មនុស្ស​គ្រប់​គ្នា​មិន​ថា បង​ប្រុស​សម្បត្តិ​ឡើយ តែងតែ​និយាយ​សម្រាប់​លើក​ទឹក​ចិត្ត​ខ្លួន​ឯង។ បង​ប្រុស​បាន​មាន​ប្រសាសន៍​ថា​ បាន​ផ្លាស់​ប្តូរ​មុខ​​របរ​​ច្រើន​ហើយ​មុន​នឹង​​ប្រកប​របរ​នេះ ហើយ​ដោយ​សារ​តែ​គ្មាន​ដើម​ទុន​គ្រប់​គ្រាន់ ជីវិត​តែលតោល​គ្មាន​កោះ​គ្មាន​ត្រើយ​លោក ឈួន សម្បត្តិ​ ក៏​បាន​សម្រេច​ចិត្ត​ធ្វើ​ជា​អ្នក​រើស​អេតចាយ។

លោក សម្បត្តិ​ បាន​រៀបរាប់​ពី​អាជីព​របស់​ខ្លួន​ត្រួស​ៗយ៉ាង​ដូច្នេះ​ថា៖ «ខ្ញុំ​មុន​ដំបូង ធ្វើ​ជា​សន្តិសុខ​ក្នុង​រោងចក្រ SL ដែល​នៅ​ក្បែរ​ស្ពាន​ដែក​ស្ទឹងមាន​​ជ័យ បន្ទាប់​មក​ក៏​ទៅ​ធ្វើ​ការ​នៅ​ក្នុង​ក្រុមហ៊ុន Teengroup ជា​ក្រុមហ៊ុន​លក់​ថ្នាំ​បុរាណ​ចិន ឈប់​ពី​ហ្នឹង​ទៀត ក៏​បាន​ក្លាយ​ជា​អ្នក​រើស​សំរាម​ទៅ»។

ការ​រើស​អេតចាយ​មិន​ខុស​ពី​ការ​រើស​សំរាម​ទេ ព្រោះ​បង​ប្រុស​សម្បត្តិ​ត្រូវ​រើ​កកាយ​តាម​ពំនូក​កាក​សំណល់​ដែល​មាន​ហូរហែ​ តាម​មុខ​ផ្ទះ​ប្រជាជន​ ដែល​ជួន​កាល​ត្រូវ​មាន​រឿង និង​ថ្ងៃ​ខ្លះ​ត្រូវ​ជួប​លាភ​ចៃដន្យ​ តែ​អ្វី​ដែល​គួរ​ឲ្យ​ព្រួយ​បារម្ភ​នោះ គឺ​មានការ​​វាយ​ធ្វើ​បាប​គំរាម ​និង​ប្រមាថ​មើល​ងាយ​មក​លើ​រូប​លោក។

អ្នក​រើស​អេត​ចាយ​រូប​នេះ​បាន​បន្ត​ទៀត​ថា៖ «បើ​យើង​ដើរ​ជាន់​ដាន​គេ ដូចជា​រើរុះ​សំរាម​ឥត​បាន​ចង​វិញ ម្ចាស់​ផ្ទះ​ប្រាកដ​ជា​ជេរ​បញ្ចោរ​មិន​ខាន មិន​ថា​យើង​ជា​អ្នក​រើ​មិន​រើ​ទេ ព្រោះ​ឲ្យ​តែ​គេ​ឃើញ​អ្នក​រើស​អេតចាយ គេ​ជេរ​គ្មាន​ត្រា​ប្រណី ប៉ុន្តែ​ក៏​មាន​ម្ចាស់​ផ្ទះ​ខ្លះ គាត់​ចិត្ត​ល្អ គាត់​ដាក់​ផ្លែ​ឈើ​ចង​ថង់​យ៉ាង​ស្អាត ហើយ​ខ្លះ​ទៀត​មាន​សំបុត្រ​តូច​ទុក​ឲ្យ​យើង​ទៀត​ផង»។

ក្នុង​ដំណើរ​រើស​អេតចាយ​នេះ លោក​ សម្បត្តិ ត្រូវ​ជិះ​កង់​ដ៏​កញ្ចាស់​របស់​គាត់​ចាប់​តាំង​ពី​ម៉ោង ៤-៥​ទៀប​ភ្លឺ​ដល់​ម៉ោង​១-២​ទើប​គាត់​ត្រឡប់​មក​ផ្ទះ​ម្ដង ហើយ​​វេនទី​ពី​រគឺ​ចាប់​ពី​ម៉ោង​៦​ល្ងាច​ដល់​ពាក់​កណ្ដាល​អធ្រាត្រ​ទើប​គាត់ ​ត្រឡប់​មក​វិញ។ នៅ​សល់​ពេល​ចន្លោះ គាត់​ឆ្លៀត​ពេល​កត់ត្រា​ឯកសារ​ដែល​រើស​បាន​។ សម្បត្តិ បាន​បន្ត​ថា លោក​ត្រូវ​ទៅ​រើស​អេតចាយ ដល់​ព្រែក​លៀប ឬ បាក់ខែង ដោយ​​សារ​តែ​ការ​រៀង​ចាល​ពី​គ្រោះថ្នាក់​ចរាចរណ៍ និង​ម៉្យាង​វិញ​ទៀត​កង់​របស់​លោក​ក៏​មិនអាច​អាច​ជិះ​ឆ្លង​​​ស្ពាន​ជ្រោយ​ ចង្វារ​បាន​ដែរ។

សម្បត្តិ បញ្ជាក់​ថា របស់​អេតចាយ​ដែល​គាត់​បាន​ប្រមែ​ប្រមូល​ត្រូវ​ចែក​ជា​៣​ក្រុម ដូចជា ក្រុម​ឯកសារ ភាគ​ច្រើន​ជា​កាសែត និង​ទស្សនា​វដ្ដី និង​ក្រុម​កំប៉ុង ក្រុម​ជ័រ។ សម្រាប់​ក្រុម​ទីមួយ លោក​មិន​បាន​យក​វា​ទៅ​លក់​ថ្លឹង​គីឡូ​នោះ​ទេ ហើយ​​ក៏​មិន​ទុក​វា​ឥត​ប្រយោជន៍​ដែរ​ ដោយ​លោក​ថែម​ទាំង​បាន​ឆ្លៀត​បង្កើន​ចំណេះ​ដឹង​ផ្ទាល់​ខ្លួន​ជាមួយ​នឹង​ ក្រដាស​ដ៏​ញីញក់។

ដល់​ពេល​សួរ​ថា ហេតុ​អ្វី​នឹក​ឃើញ​ប្រមូល​ឯកសារ​ទុក លោក​បាន​ប្រាប់​ថា ​គឺ​ដោយ​សារ​តែ​រូប​លោក​​​​ជា​មនុស្ស​ចូល​ចិត្ត​ការ​ស្រាវជ្រាវ​ចង់​ដឹង​ចង់ ​ឮ​។

សម្បត្តិ និយាយ​ថា៖ «រៀន​អ្វី​ក៏​ដោយ ក៏​ត្រូវ​ការ​ឯកសារ​ក្បួន​ច្បាប់​ដែរ ស៊ូ​ឆ្កួត​នឹង​ការ​សិក្សា ប្រសើរ​ជាង​ឆ្កួត​នឹង​គ្រឿង​ញៀន។ ណា​មួយ​វា​ជា​គំរូល្អ​ដល់​អ្នក​ជំនាន់​ក្រោយ។ នៅ​ក្នុង​អត្ថបទ​កាសែត និង​ទស្សនាវដ្ដី មាន​គ្រប់​សព្វ​ទាំង​ក្បួន​ពេទ្យ ប្រវត្តិ​សាស្ត្រ និង​ភូមិសាស្រ្ត»។

លោក​បន្ត​ថា៖ «ក្រដាស​ដែល​យើង​ចោល​ថា​ឥត​ប្រយោជន៍​ដូចជា​ក្រដាស​កិត​លាមក ប៉ុន្តែ​បើ​យើង​យក​របស់​នោះ​មក​សិក្សា​វា​មិន​ត្រឹម​តែ​យើង​អាច​ក្លាយ​ជា​ គំរូល្អ​ដល់​កូន​ចៅ​ជំនាន់​ក្រោយ​ទេ វា​ក៏​មាន​ចំណេះដឹង ​គ្រាន់​តែ​យើង​មិន​មាន​សញ្ញាបត្រ ប៉ុន្តែ​ពេល​គេ​និយាយ​ពី​អក្សរ​សាស្ត្រ​ឬ​ប្រវត្តិ​សាស្ត្រ យើង​ក៏​បាន​ដឹង​ដូច​គេ​ដែរ»។

យ៉ាង​ណា​មិញ​ ខណៈ​​រដូវ​ភ្លៀង​ចូល​មក​ដល់ សម្បត្តិ សម្ដែង​នូវ​ក្ដី​បារម្ភ​ថា៖ «ខ្ញុំ​រក​កន្លែង​​ទុក​ដាក់​ឯកសារ​មិន​ឃើញ ពេល​ខ្លះ​មាន​គេ​​ថា យើង​រាយ​ប៉ាយ​ក្រដាស​​ក្នុង​​វត្ត​ហើយ​ពេល​ខ្លះ​មាន​គេ​ថា យើង​ប្រមូល​ឯកសារ​គេ​បោះ​ចោល​មក​ធ្វើ​អ្វី នាំ​តែ​ចង្អៀត​ផ្ទះ»។

ប៉ុន្តែ​ទោះ​បី​ជា​យ៉ាង​ណា​ក៏​ដោយ ក៏​លោក​សប្បាយ​ចិត្ត​ដែរ ដោយ​សារ​តែ​ខ្លួន​​មាន​ភរិយា ដែល​ទើប​​​រៀបការ​កាល​ពី​ឆ្នាំ​ទៅ​ជា​អ្នក​គាំទ្រ​ខ្លួន​​ក្នុង​ការ​ប្រមែ​ ប្រមូល​​ឯកសារ​នេះ ថ្វី​បើ​អ្នក​ស្រី​មិន​អាច​​ជួយ​អ្វី​បាន​ក្នុង​ការ​កត់ត្រា​ឯកសារ​យ៉ាង​ណា​ ក៏ ​ដោយ។

សម្បត្តិ បាន​បង្ហើប​​ក្ដី​រំពឹង​​​មួយ​​ថា៖ «ខ្ញុំ​សង្ឃឹម​ថា នឹង​មាន​អ្នក​ដែល​គេ​មាន​សន្ដាន​ចិត្ត​ល្អ​ពិត​មក​ជួយ​ខ្ញុំ​​​ក្នុង​ការ​ ចិញ្ចឹម​ក្រពះ ដើម្បី​ឲ្យ​ខ្ញុំ​មាន​ពេល​គ្រប់​គ្រាន់​ក្នុង​ការ​ស្រាវជ្រាវ»៕

Monday, April 25, 2011

អ្នក​ស្រី ហែម សុវណ្ណ អ្នក​ចម្រៀង​បទ សម្ល​កូន​អុក និង​ត្រូវ​ថ្នាំ​មី​អូន​ស្រី

Thursday, 21 April 2011 09:37
អត្ថបទនេះត្រូវបានចុះផ្សាយក្នុងកា
សែតភ្នំពេញប៉ុស្តិខ្មែរ។

ភ្នំពេញៈ ដៃ​ម្ខាង​ចាក់​ភ្លេង ដៃ​ម្ខាង​រាវ​រក​កៅ​អី ដែល​នៅ​ក្បែរ​នោះ​លោក សួង ទិតធានី ត្រូវ​គេ​ស្គាល់​ច្បាស់​ថា​ជា​លោកគ្រូ​បា ហើយ​ក៏​ជា​ស្វាមី​របស់​អ្នក​ស្រី​ ហែម សុវណ្ណ។ អ្នក​ស្រី​ ហែម សុវណ្ណ វ័យ​ប្រមាណ ៦០​ឆ្នាំ ជា​អ្នក​ចម្រៀង​ដ៏​មាន​ប្រជា​ប្រិយ​ភាព​​មួយ​រូប​កាល​ពី​អតីត​កាល។ ចម្រៀង​ដែល​ធ្វើ​ឲ្យ​អ្នក​ស្រី​មាន​ភាព​ល្បី​ល្បាញ​នោះ ជា​ប្រភេទ​បទ ប្រ៉កកៃ ឡាំលាវ និង​ កន្ទ្រឹម រីឯ លោក​គ្រូបា ​វិញ​មាន​វ័យ​ប្រហែល​៥៨​ឆ្នាំ ជា​អ្នក​តន្រ្តីករ ដ៏​ចំណាន​ម្នាក់។

អ្នក​ស្រី ហែម សុវណ្ណ ជា​បេក្ខ​នារី​ដែល​ទទួល​បាន​លេខ​២​ក្នុង​ការ​ប្រកួត​ចម្រៀង​ទូទាំង​ប្រទេស ​សមាជ​ជាតិ​ទី២៦​ក្នុង​ឆ្នាំ១៩៦៨​ក្នុង​ចំណោម​អ្នក​ចម្រៀង​រាប់​ពាន់​ផ្សេង ​ទៀត ដែល​ពេល​នោះ លោក​ពូ ចែម ពុធ និង អ្នក​ស្រី ឃីម សោ​ភ័ណ្ឌ ទទួល​បាន​លេខ​មួយ។

ទោះ​បី​ជា អ្នក​ស្រី បាន​ទទួល​លេខ​២​មែន ប៉ុន្តែ​គាត់​បាន​រំឭក​ថា៖«មាន​តែ​អ្នក​មីង​ទេ ដែល​បាន​ច្រៀង​ឆ្លង​ឆ្លើយ​ជាមួយ លោក ស៊ីន ស៊ីសាមុត អធិរាជ​សំឡេង​មាស ពីព្រោះ​លោក ស៊ីន ស៊ីសាមុត ចូល​ចិត្ត​សំឡេង​របស់​អ្នក​មីង​ជាង​សំឡេង​អ្នក​ស្រី​ឃីម សោភ័ណ្ឌ»។

អ្នក​ស្រីបាន​និយាយ​ថា៖​«ខ្ញុំ​ច្រៀង​ជាមួយ​លោក ស៊ិន ស៊ីសាមុត បាន​ប្រហែល​ជា​៤ ទៅ ៥​បទ​ដែរ តែ​បាន​ថត​ជា​ថាស​បាន​តែ​២​បទ​ប៉ុណ្ណោះ ដូច​បទ សុំ​ស្នេហ៍ ថត​ចេញ​ពី​រឿង អាផៃ​មុនី​ស៊ីសុវណ្ណ ហើយ​មួយ​បទ​ទៀត អូន​អើយ អូន​ស្ដាប់​ផ្គរ»។

និយាយ​ពី​ជីវិត​គ្រួសារ​ជា​អ្នក​សិល្បៈ ពិត​ជា​មាន​ភាព​សប្បាយ​រីក​រាយ និង​ពោរ​ពេញ​ទៅ​ដោយ​សេចក្ដី​សោមន្ស។ ប៉ុន្តែ អ្នក​ស្រី ហែម សុវណ្ណ បាន​ប្រែ​ជា​មុខ​ស្រពោន នៅ​ពេល​រំឭក​ដល់​រឿង ស្នេហា​ក្នុង​សម័យ ប៉ុល ពត ដែល​កាន់​អំណាច​ក្នុង​ប្រទេស​កម្ពុជា​ចាប់​ពី ខែ មេសា ១៩៧៥ ដល់ ខែ មករា ១៩៧៩។

អ្នក​ស្រី​បាន​បញ្ជាក់​បន្ត​ថា៖​«​កាល​នោះ ពូ មីង ម្នាក់​ជា​ពោះ​ម៉ាយ ម្នាក់​ទៀត​ជា មេម៉ាយ លុះ​ដល់​ឆ្នាំ​១៩៧៨ ពួក​ពូមីង​បាន​រៀប​នៅ​ក្នុង​សម័យ​អាពត​ហ្នឹង​ទៅ»។

ត្រង់​ចំណុច​នេះ លោក​គ្រូ​បា បាន​មាន​ប្រសាសន៍​បន្ថែម​ថា អ្នក​សិល្បៈ​ដូច​គ្នា ទើប​រស់​នៅ​ជា​មួយ​គ្នា​កើត ដូច​ជា​ពាក្យ​ស្លោក​មួយ​ថា «នាង​រត់​រក​អ្នក មេ​ខាត​លក្ខណ៍​រត់​រក​អាបាក់​ទន្សា»។ លោក​គ្រូ​បា បាន​បន្ត​ថា៖​«ក្នុង​សម័យ​អាពត វា​មាន​តំបន់​ស្រួល និង តំបន់​ពិបាក។ ខ្ញុំ​សំណាង​ដែរ នៅ​ចំ​តំបន់​ស្រួល ដែល​យើង​អាច​ចាប់​គូ​(ប្ដី​ប្រពន្ធ)​បាន ពី​ព្រោះ​វា​មាន​រដូវ​វា​ដូច​ជា ​រដូវ​ឆ្កែ​រក​ញី ពេល​ហ្នឹង​ហើយ​ដែល​ខ្ញុំ​រៀប​ការ​ជាមួយ​គាត់​»។

អ្នក​មីង ហែម សុវណ្ណ​ បាន​រៀប​រាប់​អំពី​ជីវិត​របស់​គាត់​ក្នុង​សម័យ​​នោះ​ដែរ​ថា គេ​បញ្ជា​ឲ្យ​អ្នក​មីង​ច្រៀង ហើយ​ភាគ​ច្រើន​ជា​បទ​បដិវត្ត លាង​ជំរះ​ក្អែល​សក្ដិ​​ភូមិ នាយ​ទុន ដែល​ផ្ទុយ​ស្រឡះ​ពី​ចិត្ត​របស់​អ្នក​មីង។

នៅ​ពេល​សួរ​ថា អ្នក​មីង​មិន​ខ្លាច​ពួក​ខ្មែរ​ក្រហម​សម្លាប់​ទេឬ​? ពីព្រោះ​សម័យ​ហ្នឹង​គេ​តែង​តែ​សម្លាប់​អ្នក​ចម្រៀង និង​អ្នក​និពន្ធ​? អ្នក​មីង​បន្ថែម​ថា៖​«វា​ចង់​សម្លាប់​យើង​ដែរ​ហ្នឹង ប៉ុន្តែ​ពេល​វាឮ​សំឡេង​ខ្ញុំ​ល្អ ​វា​ទុក​ឲ្យ​ខ្ញុំ​ច្រៀង​​កំដរ​វា​ទៅ ហើយ​ខ្ញុំ​ចេះ​តែ​ច្រៀង​តាម​អ្វី​ដែល​វា​ប្រាប់​ថា​បទ​នេះ បទ​នោះ​តាម​តែ​ចិត្ត​វា បើ​ខ្ញុំ​មិន​ច្រៀង​តាម​វា​ទេ វា​សម្លាប់​យើង​​តាម​ហ្នឹង ម្យ៉ាង​ប្រហែល​មក​ពី​គុណ​មាតា​បិតា​ហើយ​ដែល​បាន​ជួយ​ខ្ញុំ​ឲ្យ​មាន​ជីវិត​»។

បន្ទាប់​ពី​ជីវិត​នៅ​ក្នុង​សម័យ​ប៉ុល ពត ត្រូវ​បាន​បញ្ចប់​ អ្នក​មីង និង​ក្រុម​គ្រួសារ​ក៏​បាន​នាំ​គ្នា​ទៅ​រស់​នៅ​ខេត្ត​កំពត ទៅ​ច្រៀង​តាម​វិធី​បុណ្យ​ផ្សេង​ៗ ចៃដន្យ​ថ្ងៃ​មួយ​ពេល​សម្ដេច ហ៊ុន សែន នាយក​រដ្ឋ​មន្ត្រី​នៃ​ព្រះ​រាជ​ណាចក្រ​កម្ពុជា មក​សម្ពោធ​សមិទ្ធ​ផល​នៅ​ខេត្ត​កំពត​ក៏​បាន​ជួប​ពួក​គាត់​ទាំង​ពីរ​ហើយ​ក៏​ បាន​ហៅ​ពួក​គាត់​ឲ្យ​មក​ច្រៀង​នៅ​ភ្នំពេញ​។

លោក​គ្រូ បា បន្ត​ថា៖​«បើកុំ​បាន​សម្ដេច កុំ​អី​គ្រួសារ​ខ្ញុំ​មិន​ដឹង​ជា​ធ្លាក់​ដល់​ណា​ទេ ព្រោះ​សម្ដេច​បាន​នាំ​ពួក​យើង​មក​នៅ​ភ្នំពេញ ហើយ​ឥឡូវ​នេះ ពូ និង មីង​កំពុង​ធ្វើ​ការ​នៅ​ក្នុង​ខុទ្ទកាល័យ​សម្ដេច​»។

បើ​និយាយ​ពី​ជីវិត​ជា​អ្នក​សិល្បៈ អ្នក​មីង ហែម សុវណ្ណ ត្រូវ​បាន​គេ​ស្គាល់​យ៉ាង​ច្បាស់​តាម​រយៈ​បទ​ សម្ល​កូន​អុក និង​បទ​ ត្រូវ​ថ្នាំ​មីអូន​ស្រី​ ។ កាល​នោះ​អ្នក​ស្រី​ថត​ឲ្យ​ផលិត​កម្ម ហេង ហេង បន្ទាប់​មក​ទើប​នាំ​ទៅ​ថត​ដាក់​ថាស​នៅ ហុង​កុង ឬ ម៉ាឡេស៊ី​។ ក្រៅ​ពី​នេះ អ្នក​ស្រី ធ្លាប់​ច្រៀង​ឲ្យ​ផលិត​កម្ម​ហង្ស​មាស ព្រះ​វិហារ និង​ផលិត​កម្ម​ព្រះ​អាទិត្យ តែ​ពេល​នេះ មិន​បាន​ច្រៀង​ឲ្យ​ផលិត​កម្ម​ណា​ទេ។ អ្នក​ស្រី​បញ្ជាក់​ថា តាម​ពិត «ខ្ញុំ​អាច​ច្រៀង​បាន ប៉ុន្តែ មក​ពី​បទ​ចម្រៀង​ឥឡូវ​ភាគ​ច្រើន​ជា​បទ​ហិត​កាវ បែប​ក្មេង​ស្ទាវ​ទើប​មិន​ត្រូវ​នឹង​វ័យ​បច្ចុប្បន្ន៕

Wednesday, April 20, 2011

Youth of the week: Oum Rattanak Oudom


This article was published in LIFT magazine of Phnom Penh Post newspaper on Wednesday, 20 April 2011 15:00

ទោះ​បី​អ្នក​បាន​ដឹង​ហើយ​ថា​ យុវ​វ័យ​សម័យ​បច្ចុប្បន្ន​នេះ​ មិន​សូវ​ជា​ចាប់​អារម្មណ៍​បទ​ចម្រៀង​សម័យ​បុរាណ​​ខ្មែរ​ ​រ៉ុក​ ​និង ​​​រ៉ូល (Khmer rock and roll) ទេ ប៉ុន្តែ​មិន​ដូច​ជា​យុវជន ដទៃ​ទៀត​ទេ យុវជន​ ​អ៊ុំ ​រតនឧត្តម ​ដែល​មាន​ឈ្មោះ​ហៅ​ក្រៅ​ថា​ ​អូរូ ​ដែល​​​ស្រលាញ់​ពេញ​ចិត្ត​ចំពោះ ​បទ​ចម្រៀង​ចាស់​ៗ​ ដែល​ច្រៀង​ដោយ​ ​លោក​ ​ស៊ិន​​ស៊ី​សា​មុត​ ​ដែលជា​អធិរាជ​សំឡេង​មាស លោក​ស្រី ​រស់ ​សេរី​សុទ្ធា ​លោក​ស្រី ​ប៉ែន​ រ៉ន​ ​ព្រម​ទាំង​អ្នក​ចម្រៀង​ដទៃ​ទៀត​។

ទោះ​បី​ជា​ក្នុង​សម្លៀក​បំពាក់​ទាន់​សម័យ​ ប៉ុន្តែ​ចរិក​របស់​ អូរូ​ ​គឺ​មិន​ទាន់​សម័យ​នោះ​ទេ​។​ គាត់​មិន​​ចូល​ចិត្ត​ស្ដាប់​​បទ​សម័យ​ ដែល​យុវ​វ័យ​ជំនាន់​ក្រោយ​នេះ​កំពុង​តែ​ច្រៀង​នោះ​ទេ ដោយ​សារ​តែ​ពួក​គេ​តែង​តែ​និពន្ធ​បទ​ចម្រៀង​ដែល​ពាក់​ពន្ធ័​តែ​រឿង​ស្នេហា ​មួយ​មុខ​ប៉ុណ្ណោះ។

កាល​ពី​នៅ​តូច​ ដោយ​សារ​តែ​ស្រលាញ់​ចូល​ចិត្ត​បទ​ចម្រៀង​ចាស់​ៗ​ អូរូ ​បាន​ចំណាយ​ពេល​វេលា​ដ៏​មាន​​តម្លៃ​របស់​​គាត់ ដើម្បី​ប្រមែរ​ប្រមូល​បទ​ចាស់​ៗ​ ដោយ​ការ​ថត​សំឡេង​តាម​រយៈ​វិទ្យុ្​ និង​ ការ​ទិញ​កាសែត​ព្រម​ទាំង​ប្រមូល​ ថាស​ចម្រៀង​ (Vinyl)ចាស់​ៗ​ ពី​ហាង​មួយ​នៅ​ជិត​ផ្សារ​ចាស់​។

គាត់​បាន​និយាយ​ថា​ គាត់​ស្រឡាញ់​ថាស​ទាំង​អស់​នេះ ​ដោយ​សារ​តែ​អារម្មណ៍​របស់​គាត់​ផ្ទាល់​។ គាត់​មិន​​ដែល​ទទួល​ឥទ្ធិពល​ពី​អ្នក​ណា​ឡើយ​។ លោក​បន្ត​ទៀត​ថា៖ «​ខ្ញុំ​ពេញ​ចិត្ត​បទ​ចម្រៀង​ហ្នឹង​ ពី​ព្រោះ​តែ​ភ្លេង​ អត្ថ​ន័យ​នៃ​បទ​ចម្រៀង​ និង​ រចនា​ប្ម័ទ​នៃ​ការ​តែង​និពន្ធ​ ហើយ​អ្នក​​និពន្ធ​​ជា​ច្រើន បាន​រៀប​រាប់​ពី​ទីក​ន្លែង​ ជីវិត​រស់​នៅ​ប្រចាំ​ថ្ងៃ ​ ស្នេហា ​និង ការ​អប់រំ»។

លោក​ អូរូ​ បាន​បញ្ជាក់​ទៀត​ថា​៖ «ខ្ញុំ​កោត​សរ​សើរ​អ្នក​ចម្រៀង​ និង​ អ្នក​និពន្ធ​ ដែល​អាច​និពន្ធ​បទ​ចម្រៀង​ខ្លួន​ឯង​ផ្ទាល់​ប្រកបដោយ​ភាព​​ប៉ិន​ប្រសព្វ និង​ សក្ដានុពល​ខ្ពស់​ ដូច​ជា​លោក​ ញ៉ែម ថុល​ ពៅ​ ស៊ីផូ ​និង​លោក​ ស្វាយ​ ស ជា​ដើម»។

ដោយ​មាន​ការ​ព្រួយ​បារម្ភ​ចំពោះ​បទ​ចម្រៀង​ចាស់​ៗ​ លោក ​អូរូ​ បង្កើត​គម្រោង​មួយ​ក្នុង​ការ​ប្រមែរ​ប្រមូល​​ថាស​ចម្រៀង​​ចាស់ៗ​​(Old vinyl)​​ដែល​ស្ទើរ​តែ​បាត់​បង់​អស់​ទៅ​ហើយ។ អ្វី​ដែល​ពិសេស​នោះ​ គឺ​គាត់​បាន និង​កំពុង​ធ្វើ​ជា​យូរ​ណាស់​​មក​ហើយ​នោះ​គឺ​​ថា មិន​មាន​នរណា​មួយ​ជួយ​គាត់ ឬ​គាំទ្រ​គាត់​ ក្នុង​កិច្ចការ​នេះ​ទេ។ គាត់​ស្មគ្រ័​ចិត្ត​ធ្វើ​វា ដោយ​ចិត្ត​ស្រឡាញ់ ​និង ការ​អាណិត។

លោក អូរូ ​បាន​និយាយ​ទៀត​ថា​ គម្រោង​របស់​គាត់​ គឺ​គ្រាន់​តែ​ចង់​អភិរក្ស​បទ​ចម្រៀង​ខ្មែរ​ចាស់​ៗ​ ​ដើម្បី​​ធ្វើ​ឲ្យ​ពួក​គេ​មាន​ជីវិត​ ទោះ​បី​ជា​គាត់​ត្រូវ​ចំណាយ​ប្រាក់​កាស​ជា​ច្រើន​ ប៉ុន្តែ​គាត់​មិន​​បាន​ទទួល​​ត្រឡប់​មក​​វិញទេ​ ដោយ​សារ​​តែ​គាត់​គិត​ថា បទ​ចម្រៀង​ខ្មែរ​បុរាណ​ត្រូវ​តែ​ថែ​រក្សា។

លោក​អូរូ ​អះ​អាង​ថា៖ «ទោះ​បី​ជា​ខ្ញុំ​មិន​មាន​លុយ​ច្រើន​ដើម្បី​ចំ​ណាយ​លើ​វា​ ប៉ុន្តែ​ខ្ញុំ​នៅ​តែ​ធ្វើ​ ពីព្រោះ​ជីវិត​គឺ​ជា​ការ​តស៊ូ​ ហើយ​ដោយ​សារ​តែ​ខ្ញុំ​ធ្លាប់​ជា​អ្នក​រត់​តុ​ អ្នក​ឆុង​កា​ហ្វេ​ឲ្យ​គេ​ និង​ធ្វើ​ការ​ងារ​ជា​ច្រើន​ទៀត​ ដូច្នេះ​ការ​ចំណាយ​របស់​ខ្ញុំ​គឺ​ជា​រឿង​ធម្មតា​។ ​ខ្ញុំ​សង្ឃឹម​ថា​ យុវវ័យ​ជំនាន់​ក្រោយ​នៅ​តែ​អាច​ស្ដាប់​បទ​ចម្រៀង​បាន​១០០​ឆ្នាំ​ទៀត​»។

លោក ​អូរូ ​បន្ត​ទៀត​ថា គម្រោង​របស់​គាត់​គឺ​ជា​គម្រោង​រយៈ​ពេល​វែង ដោយ​សារ​បទ​ចម្រៀង​ចាស់ៗ​ជា​ច្រើន​ ជា​បេ​តិក​ភណ្ឌ​ជាតិ​ខ្មែរ​ ដែល​យើង​មិន​ដឹង​ច្បាស់​ថា​គម្រោង​របស់​គាត់​នឹង​ចប់​នៅ​ពេល​ណា​ ហើយ​នឹង​ទទួល​ជោគ​ជ័យ​ពេល​ណា​ ម្យ៉ាង​ទៀត​ គាត់​នឹង​ត្រូវ​ទៅ​បរទេស​ ដើម្បី​បន្ត​ថ្នាក់​អនុបណ្ឌិត​ដែល​ត្រូវ​ចំណាយ​ពេល​ប្រហែល​ជា១៩​ខែ​។

បន្ទាប់​ពី​គាត់​បញ្ចប់​ថ្នាក់​អនុ​បណ្ឌិត​ គាត់​នឹង​ផលិត​បទ​ចម្រៀង​បន្ថែម​ទៀត​ ដើម្បី​លក់​ក្នុង​គោល​​បំណង​ផ្ដល់​ប្រាក់​កាស​ដល់​សាច់​ញាតិ​របស់​អ្នក​ ចម្រៀង ​និង​ អ្នក​និពន្ធ​ មួយ​ចំនួន​ជា​មនុស្ស​ចាស់​ ​និង​ បាន​ស្លាប់​បាត់​បង់​ជីវិត​ទៅ​ហើយ។

ទោះ​បី​ជា​យ៉ាង​ណា​ក្ដី​ លោក ​អូរូ ​ក៏​មាន​ការ​ព្រួយ​បារម្ភ​ចំពោះ​ផលិត​កម្ម​មួយ​ចំនួន​ដែល​ថត​​ចម្លង​បទ​ ចម្រៀង​ចាស់​ៗ​​សា​ឡើង​​វិញ​ ​ក្នុង​គោល​បំណង​ធ្វើ​ពាណិជ្ជ​កម្ម​ ពីព្រោះ​ពេល​ខ្លះ​ពួក​គេ​ផ្លាស់​ប្ដូរ​បទកាព្យ​ខ្លីៗ (Lyrics)​ ដោយ​គ្មាន​ការ​ត្រួត​ពិនិត្យ៕

Young people now hardly ever listen to the old Khmer rock and roll songs. But Oum Rattanak Oudom, who is known as Oro, is the exception and is obsessed with old songs sung by Sinn Sisamuth, Ros Serysothea, Peb Ron and others.

Dressed in a stylish uniform, Oro is not very up to date at all. He does not like any of the modern songs that the young generation sing along to right now because they are always love songs.

Oro has spent a great deal of time collecting old songs and has recorded them off the radio. He also buys cassettes and old vinyl records from a store near the Psar Chas, or old market.

He said he loves those old songs and he has never been influenced by the music of other modern singers. “I love those songs because of the music, the meaning and the style of composition. The composers described places, lifestyles, love and education.” he said.

“I admire the old singers and composers who write their own songs, have high potential and talent like Mr Nhem Tol, Pov Sithou and Svay Sa.”

Because of his love of old songs, Oro collects old vinyl records that are mostly extinct. He is something special because no one helps him or supports him at all. He does it because he is obsessed by it and simply loves the music.

Oro wants to conserve old Khmer rock and roll songs and has spent a lot of money doing it, but gets nothing back. He does it because he thinks that old Khmer songs should not be forgotten.

“Though I do not have much money to spend, I still buy them because life is a challenge and I used to be a waiter, a coffee maker and I did other jobs to help. I hope that our younger generation can still hear these songs in 100 years,” he said.

Oro said his project is long-term because the old songs are part of Cambodia’s heritage. He does not know when his project will finish and when it becomes a success. Now he plans to go abroad to pursue his master’s degree and that may take 19 months.

“I am well prepared to have a seminar and train others who are really obsessed with old songs if they have a solid commitment to the work, which is not easy.”

After he finishes his master’s course, he will produce some songs and give the money he makes to the old singers’ relatives and the old composers, some of whom are quite old and not well.

However, Oro is concerned about some reproductions of the old songs that have been made for commercial purposes, because sometimes they change the lyrics and sometimes they add some new lyrics.

“I feel sad when I hear these songs because these productions take something away from the original writers. They just want to get money from selling the old songs, but they do not care about copyright.” he added.

So far he has collected about 300 old vinyl records. Oum Rattanak Oudom is project manager and also co-director of the Elastic Cambodia organisation.

Tuesday, April 19, 2011

Reproductive health in Cambodia


Herz, here is just my concern about reproductive health in my country (Cambodia). Everybody knows obviously about health system and they always complaint. I have my own experience about how hospital runs its service, it is quite poor and it may say it is dramatically awful.
After staying in public hospital around a week, I faced million issues such as lacking of clean water, not being able to reach acceptable public service, and not paying much attention or ignoring from doctors for poor people.
Sometimes I heard patients do not want to treat their injury because of spending much. much money, and sometimes they just wait for dying coming. However, some doctors are good emotion they can spend their time for treating people for free but mostly in remote areas not in modernizing city.

Wednesday, April 6, 2011

Khmer Traditional Dancing

I had met dancing training in accident, they were training Khmer traditional dancing at Preak Hou district, Kandal province. There are maybe 20 dancers. As i remember, this association's name is Khmer Arts.

According to this website: http://www.kwintessential.co.uk/articles/article/Cambodia/Traditional-Cambodian-Dance/1678

Discover the significance of traditional dance in Cambodia and what it means to the locals.

Cambodian dance in its essence can be divided into three broad categories. The first category is that which took birth in the royal courts and is known as classical dancing. Then there are the folk dances that serve as story telling performances of everyday life. The third category is that of vernacular dances which are prepared and reserved for special occasions.

There are strong similarities between what is known as Khmer classical dancing and the dancing traditions practiced in Thailand and Laos. In the English language classical Cambodian dance is known by a variety of terminologies. It is referred to as the Khmer royal ballet as well as the Cambodian court dance. This unique dance form actually has an unbroken chain of narrations that shows that the roots of the dance form actually belong to the Angkor period.